Niet alleen burgers moeten zich aan de regels houden maar dat geldt ook voor overheidsinstanties als het UWV. In wettelijke regels is vastgelegd hoe lang het UWV over een beslissing mag doen. Als het UWV te laat is met de beslissing op een WIA aanvraag of op een bezwaar, houdt het UWV zich niet aan de wettelijke beslistermijnen. Het UWV wordt dan een geldbedrag, de zogenoemde dwangsom, verschuldigd.
Om burgers effectieve mogelijkheden te geven om op te komen tegen niet tijdige beslissingen van de overheid is de ‘Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen’ in 2009 in werking getreden. Deze wet bevat een dwangsomregeling en een beroepsregeling.
Maar wat is een dwangsom, hoe hoog is de dwangsom en wanneer kan je er aanspraak op maken?
Wat is een dwangsom?
Een dwangsom is een wettelijk vastgesteld geldbedrag, dat verschuldigd wordt als het UWV niet op tijd beslist. De dwangsom voor de te late beslissing van het UWV is enerzijds een financiële prikkel voor het UWV. Bedoeld om druk uit te oefenen zodat het UWV zich wél aan de geldende beslistermijn houdt. Anderzijds voelt het als een compensatie voor de ergernis over de trage besluitvorming door het UWV.
Hoe hoog is de dwangsom?
De hoogte van de dwangsom is afhankelijk van de duur van de vertraging. Als het UWV niet op tijd beslist, moet het UWV een dwangsom betalen voor iedere dag dat het besluit te laat is, met een maximum van 42 dagen. De dwangsom bedraagt de eerste veertien dagen € 23 per dag, de daaropvolgende veertien dagen € 35 per dag en de overige dagen € 45 per dag. De dwangsom bedraagt maximaal € 1.442.
De rechter kan hier bovenop nog een tweede dwangsom aan het UWV opleggen van € 100 per dag (met een maximum van €15.000).
Wanneer bestaat aanspraak op de dwangsom?
Voor het ontstaan van het recht op een dwangsom is het noodzakelijk dat het UWV schriftelijk in gebreke wordt gesteld voor het overschrijden van de beslistermijn. Na de ingebrekestelling heeft het UWV nog 2 weken de tijd om een beslissing te nemen. Als die 2 weken voorbij zijn en het UWV dan nog geen beslissing heeft genomen, dan begint de dwangsom te lopen (tot een maximumbedrag van € 1.442).
Vanaf dat moment kan ook een beroepsprocedure bij de rechtbank worden gestart. Naar aanleiding van dit ‘beroep uitblijven beslissing’ kan de rechter nog een dwangsom aan het UWV opleggen van € 100 per dag (met een maximum van € 15.000).
Omdat de ervaring leert dat een dwangsom alléén niet tot een snellere WIA beslissing leidt, adviseer ik om ook een ‘beroep uitblijven beslissing’ in te stellen. Zie hiervoor Te late WIA beslissing.